Hậu vệ là gì? Họ đóng vai trò như thế nào trên sân cỏ?

Hậu vệ là những cầu thủ chủ chốt đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự an toàn cho khung thành của đội nhà và ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả của trận đấu. Vậy mọi người đã biết rõ về vị trí này và vai trò của họ trên sân cỏ chưa? Hãy cùng GNTN đi tìm hiểu chi tiết qua bài viết này nhé!

Hậu vệ là gì?

Hậu vệ (viết tắt HV) là vị trí thấp nhất trong đội hình thi đấu bóng đá, những cầu thủ phòng ngự đứng trước thủ môn – khung thành và đứng sau hàng tiền vệ. Họ có nhiệm vụ chính hỗ trợ thủ môn bảo vệ khung thành, không để cho đối thủ ghi bàn, phá lưới thành công. Những chiến thuật như kèm người, cản phá đều do các chân đá HV thực hiện.

Theo tiếng Anh vị trí này trên sân cỏ có tên là Defender (viết tắt DF). Các cầu thủ HV được chia thành nhiều vị trí cùng với tên gọi khác nhau và nhiệm vụ của mỗi người cũng không giống nhau. Hiện nay trong bóng đá chia ra 3 loại chính là hậu vệ biên (LB – RB), hậu vệ trung tâm (trung vệ – HV quét) và hậu vệ biên tấn công (LWB – RWB).

Hậu vệ trung tâm là gì?

Trong bóng đá hiện đại ngày nay HV trung tâm được chia ra thành 2 vị trí chính là trung vệ và HV cánh. Cụ thể:

Trung vệ (CB)

Vị trí này có tên tiếng Anh là Center Back, viết tắt CB, có nhiệm vụ chính là ngăn chặn đối thủ không để họ ghi bàn, đặc biệt là tiền đạo và không được để bóng lăn ở khu vực cấm địa. Họ thường chơi ở giữa hàng hậu vệ. Đa số mỗi đội bóng đều có 2 trung vệ đứng chắn phía trước thủ môn.

Phòng thủ khu vực và một kèm một là hai chiến thuật chính thường sử dụng trung vệ, trong đó mỗi cầu thủ sẽ đảm nhiệm một khu vực cụ thể trên sân hoặc một đối thủ cụ thể bên đội bạn. Họ thường là những chân đá có thân hình cao lớn, có khả năng xoạc bóng và đánh đầu giỏi. Thêm nữa, một trung vệ cũng cần có khả năng đọc trận đấu.

Trước đây vị trí này có tên gọi là nửa trung tâm. Từ những năm nửa đầu thế kỷ 20, đa số các đội bóng chơi theo kiểu đội hình 5-3-2, hậu vệ đầy đủ là 2 cầu thủ phía sau và hàng có 3 cầu thủ phía trước gọi là nửa HV. Sau này đội hình thay đổi, cầu thủ đứng giữa ở hàng 3 di chuyển xuống chơi ở vị trí thấp hơn nên có tên như bây giờ.

Hai tuyển thủ bên trái và phải được gọi là nửa phải, nửa trái. Trung vệ thường chơi ở nửa sau của sân mà chân đá thực hiện việc phòng thủ. Bên cạnh đó, các tình huống như đá phạt góc, đá phạt thì HV cao sẽ di chuyển lên vòng cấm địa của đối phương để tận dụng khả năng không chiến.

Hậu vệ quét (SW)

Tên tiếng Anh của vị trí này là Sweeper, viết tắt SW, một loại trung vệ có tính linh hoạt hơn. Nếu như đối thủ vượt qua được hàng hậu vệ thấp nhất thì họ có nhiệm vụ “quét” banh. Vị trí này tự do hơn những HV khác bởi cần kèm cặp cầu thủ tiền đạo của đối phương. Chình vì vậy mà còn có một tên gọi khác Libero, hiểu theo nghĩa tiếng Ý là tự do.

So với trung vệ thì khả năng độc trận của HV quét quan trọng hơn. Đôi khi họ chính là những người tạo ra được đường bóng phản công. Vậy nên cần có khả năng chuyền bóng và khống chế tốt hơn hẳn trung vệ. Tuy nhiên, các cầu thủ này lại có khả năng chuyên phòng thủ.

Đối với một HV quét thì có thể phán đoán hoặc đọc được hành động tiếp theo của đối thủ, qua đó mà chặn đường truyền rồi truyền tới trước cho đội nhà của mình. Trong bóng đá hiện đại ngày nay thì việc sử dụng vị trí này thì khá hạn chế mà được chuyển thành tiền vệ thủ.

Hậu vệ biên (FB/RB/LB)

Theo tiếng Anh có tên Full Back/Right Back/Left Back và viết tắt là FB/RB/LB, họ được chia ra đứng ở nhiều vị trí khác nhau để phòng thủ trên sân nhà. Ngăn đối phương tạt bóng, chuyền bóng vào vùng cấm địa là nhiệm vụ chính của các cầu thủ này. Bên cạnh đó một số dạng phòng thử, các HV biên còn phải kèo tiền đạo đối thủ không để cho họ tấn công.

Đối với đội hình truyền thống 2-3-5, hai cầu thủ đứng ở phía trước đường biên và được phân biệt với các tiền vệ thủ chính là HV biên. Ở các trận thi đấu bóng đá hiện đại ngày nay thì đội hình này ít được sử dụng, đa số sẽ là đội hình 4 hậu vệ nhưng từ HV biên/ cánh vẫn được dùng. Giờ đây các cầu thủ HV biên thường hay chạy vào giữa để lấp đầy khoảng trống và có vị trí rộng ở hàng HV.

Vai trò của HV cánh thường sẽ liên quan chủ yếu đến vấn đề tấn công. Một vài đội hình bóng đá hiện nay có HV biên thay cho những cầu thủ chạy cánh, họ thường được yêu cầu dâng lên di chuyển đến các vị trí khác trên sân như tiền vệ hoặc tiền đạo. Những chân đá ở vị trí này thường nhanh nhẹn, khả năng chuyền bóng trên sân, thể lực tốt để có thể chạy lên phía trên hoặc dưới và tự ghi bàn.

Hậu vệ biên tấn công (WB/RWB/LWB)

Có tên gọi tiếng Anh: Wingback/Right Wingback/Left Wingback, được viết rút gọn thành WB/RWB/LWB, hay còn được biết đến là hậu vệ tự do. Đây là biến thế từ HV biên với khả năng chủ tấn công được nhấn mạnh hơn. Đội hình 3-5-2 thường sẽ xuất hiện vị trí này và cũng là phần quan trọng của tiền vệ. Mặc khác ở hệ thống 5-3-2 họ cũng có thể có mặt và với chức năng HV nhiều hơn.

Trong suốt quá trình hình thành và phát triển bóng đá, sự kết hợp giữa HV biên và tiền vệ cánh đá tạo nên HV biên tấn công. Hiện nay, vị trí này được xem là quan trọng nhất ở đội hình bóng đá hiện đại. Trong các trận đấu họ phải tấn công mạo hiểm hơn HV và năng động hơn trong đội hình bởi vì thiếu đi mất tiền vệ cánh.

Để đảm nhiệm được vị trí này, cầu thủ cần phải có thể lực tốt, dù cho đối phương có tấn công ngang dọc thì vẫn có thể phòng thủ hiệu quả và tạt bóng. Ngoài ra, khi thấy HV cánh dâng lên cao thì họ thường được yêu cầu bọc lót để cùng tham gia tấn công với tiền đạo hay tiền vệ.

Hậu vệ đóng vai trò như thế nào trong thi đấu bóng đá?

HV trong đội hình thi đấu luôn đóng một vai trò đặc biệt và cực kỳ quan trọng. Họ cũng chính là những cầu thủ quyết định kết quả cuối cùng của cả đội bóng: thắng hay thua. Cụ thể: 

Vai trò phòng ngự 

Nhìn chung HV có nhiệm vụ và vai trò chúng đó là phòng ngự, trong đó bao gồm cả phá bóng, thu hồi bóng và cản tạt bóng nhằm ngăn cản các tình huống xấu xảy ra. Ngoài ra còn cần kèm cầu thủ đối phương, đặc biệt tiền đạo để không cho bóng phá lưới hay lăn tại khu vực cấm địa của sân nhà.

Trong bóng đá hiện đại ngày nay có nhiều kiểu sơ đồ đội hình thi đấu bóng đá khác nhau. Nhưng vị trí HV và vai trò của họ luôn quan trọng trong các trận thi đấu.

Kết hợp với những vị trí khác

Các cầu thủ chạy ở vị trí này còn có nhiệm vụ khác là kết hợp cùng tiền đạo hoặc tiền vệ cánh để dâng lên tấn công, phản công về phía khung thành của đối thủ. Đặc biệt HV biên tấn công được yêu cầu năng động hơn và có phần tấn công mạo hiểm hơn vị trí HV biên, cùng với đó là thể lực tốt khi trong đội hình thiếu đi mất tiền vệ cánh.

Hậu vệ vị trí đặc biệt trong các đội hình và không thể thiếu khi thi đấu bóng đá. Các cầu thủ chạy ở vị trí này đóng góp một phần không nhỏ trong kết quả cuối cùng của trận đấu. Bài viết trên đây của Giao Nước Tận Nhà đã tổng hợp cho mọi người thông tin quan trọng về HV.